Lastik, birçok mamulün bir araya gelmesiyle oluşmaktadır ve kuşak yapılarına göre radyal ve çapraz katlı olmak üzere ikiye ayrılır. Lastiğin asıl görevleri; araca yön vermek, aracı taşımak ve konforu sağlamak olarak sıralanabilir. Ancak lastiğin bu görevleri doğru olarak yerine getirebilmesi için en önemli unsur, lastiğin içindeki doğru hava basıncıdır.
Sırt: lastiğin yere basan kısmı olup, araçtan gelen kuvvetlerin yere aktarılmasında rol oynar. Yanak: lastiğin her iki tarafında yer alan ve lastiklerle ilgili önemli bilgilerin yazılı olduğu kısımdır. Topuk: lastiğin janta oturduğu ve hava sızdırmazlığının sağlandığı kısımdır.
Lastiğin yanak kısmı, lastik hakkında tüm bilgileri gösteren bilgilerle doludur;
- Lastik markasının ismini gösterir.
- Lastiğin kuşak yapısını gösterir, bu lastik radyaldir.
- Lastiğin dönüş yönü oku ile birlikte, arka lastik mi yoksa ön lastik mi olduğunu gösterir. Bazı lastikler her iki pozisyonda da kullanılabilir (rear: arka, front: ön).
- Lastiğin ölçüsünü gösterir. Bu lastiğin ölçüsü 180/55 ZR 17 dir. 180; lastiğin sırt kısmının mm olarak genişliğini, 55; yüksekliğin sırt kısmına olan oranını, ZR; 240 km/s hız ve üstüne çıkabilen radyal bir lastik olduğunu ve 17; inç olarak jant çapını gösterir.
- M/C lastiğin motosiklet için üretilmiş olduğunu gösterir. 73W; 73 yük indeksini gösterir yani lastiğin taşıyabileceği maksimum ağırlığın indeksidir, burada 365 kg’a karşılık gelir. W ise lastiğin hız sembolüdür, bu lastiğin 270 km/s hıza dayanıklı olduğunu gösterir.
- Lastiğin sırt deseninin ismidir.
- B.D. ve Kanada yönetmeliklerine uygun maksimum yük kapasitesini ve hava basıncını gösterir.
- İç lastikli veya iç lastiksiz kullanımı gösterir. Tubetype iç lastikli, Tubeless iç lastiksiz kullanım içindir.
- D.O.T., Amerika lastik standartlarına uygunluğunu gösterir. Devamında gelen kodlar ise üretici kodlarıdır. Bu örnekte; HB lastiğin üretildiği fabrika kodu, B2 kalıp kodu, 981T opsiyonel kod, Son dört rakam üretim tarihini göstermektedir (ilk iki rakam üretim haftası, son iki rakam üretim yılı). Örneğin; 4020 tarihli bir lastik 2020 yılının 40. haftası üretilmiş demektir.
- Lastiğin ECE R-75 onay numarası; Amerika ve Avrupa standartlarına uygunluğunu gösterir.
- Lastiğin üretildiği ülkeyi gösterir.
Lastik üzerindeki diğer işaret ve bilgiler;
M+S: Çamur ve kar üzerinde kullanım amacına uygun tasarlanmış ve tüm mevsimlerde kullanılabilen lastiklerdir.
Reinforced: Aynı ebattaki standart lastiğe göre güçlendirilmiş lastiklerdir.
NHS: Bu işaret, lastiğin normal yollarda kullanım izni olmadığını ve normal yollarda kullanılmak için tasarlanmadığını gösterir. Bu tip motosiklet lastikleri, sadece yarış pistlerinde veya off-road amaçlı kullanılabilir. Yol kullanımı, yaralanmalı veya ölümlü ciddi kazalara sebebiyet verebilir. (Not for Highway Service)
Lastik Adam İşareti: Lastik omuz bölgesinde bulunan bu işaretin karşılığında bulunan kanal arası özel çıkıntıların üst seviyesi, lastiğin kullanabilecek son seviyeye indiğini gösterir ve bu seviyeye gelmiş lastik artık kullanılmamalıdır (TWI olarak adlandırılır).
Lastik Kullanım Ömrü: 3 yıl
- Lastik seçimlerinde araç üreticisinin tavsiyelerine ve yasal zorunluluklara uyulması gerekir (lastik ebadı, hız ve yük indeksi).
- Lastiklerin takılması ve sökülmesi işlemleri, mutlaka konusunda uzman personel tarafından ve uygun makineler ile yapılmalıdır.
- Lastik takılmadan önce, lastiğin iç ve dış yüzeyi kontrol edilmeli ve iç yüzeyinin kuru olması sağlanmalıdır.
Aracınızın kullanım el kitabında belirtilen ölçülerdeki jant kullanılmalıdır. - Lastiğin topuğunun janta tam oturması için özel olarak üretilmiş lastik montaj kremi kullanılmalıdır.
- Lastik yanaklarında belirtilen montaj talimatlarına dikkat edilmelidir (dönüş yönü veya montaj yönü).
- Lastik şişirme hava basıncı için ilgili araç kullanma kılavuzunda belirtilen değerler uygulanmalıdır.
- Her lastik değişikliğinde supap sistematik olarak değiştirilmelidir ve kapağı takılmalıdır.
- Sürüş konforsuzluklarınızı ortadan kaldırmak için lastik ve jantın uygun eşleşmesini sağlayan balans ayarı yaptırılmalıdır.
- Lastiğin janta merkezlenerek düzgün takılıp takılmadığı kontrol edilmelidir ve araç üreticisinin araç kullanım kılavuzunda belirttiği değer kadar sıkıldığı kontrol edilmelidir.
- Lastikler ideal performansını yakalayana kadar, ilk 300 km’lik bir mesafede, ani frenleme ve ani hızlanmalardan kaçınılmalı, araç ortalama bir hızda kullanılmalıdır.
- Lastik havalarının belirtilenden düşük ya da yüksek olması, lastiğin erken ve düzensiz aşınmasına ve ayrıca lastiğin yol tutuş ve fren performansında düşmeye sebep olur. Bu yüzden en az her 15 günde bir lastiklerinizin havasını soğukken ve doğruluğundan emin olduğunuz bir hava saati ile ölçünüz. Supaplarınızda kaçak olup olmadığını kontrol ediniz ve supap kapaklarını sürekli kapalı tutunuz, lastik hava basıncı eksik ise lastikler soğukken tamamlanması sağlanmalıdır.
- Aracınızın mekanik sistemlerinde oluşabilecek aksaklık ve ayarsızlıklar lastiğinizin performansını doğrudan ve olumsuz yönde etkileyecektir. Bu yüzden aracınızın bu sistemlerini araç üreticisinin önerdiği sürelerde kontrol ettirilmeli, gerekli bakımı yaptırılmalıdır.
- Aracı istiap haddi üzerinde yüklememeli ve yükün araç üzerinde dengeli dağılmasına dikkat edilmelidir.
- Hatalı, kötü kullanım ve/veya uygun olmayan yol koşullarından kaynaklanacak hasarlardan kaçınılmalıdır.
- Yağ, mazot gibi petrol türevleri ve kimyasal maddeler ile lastikler temas ettirilmemelidir.
- Uzun süre kullanmayacak araç takoza alınmalı veya lastik havalarını tamamlayıp ve belirli aralıklarla lastiğin yere basma konumunu değiştirilmelidir.
- Diş derinliği emniyet sınırının altına düşmüş lastikler garanti kapsamı dışında kaldığı gibi, kullanılmaları da güvenlik açısından sakıncalıdır.
- Aracın çalışacağı yol ve zemin tipine uygun sırt desenindeki (asfalt/arazi tipi) lastikler seçilmelidir.
- İç lastikle kullanılması gereken dış lastikler kesinlikle iç lastiksiz olarak kullanılmaması gerektiği gibi, iç lastiksiz kullanılması gereken dış lastikler de iç lastikli kullanılmamalıdır.
- Araç üreticisi aksini belirtmediği sürece, dengesiz bir sürüşten kaçınmak için çapraz katlı ve radyal lastikler aynı anda ve aynı motosiklet üzerinde kullanılmamalıdır. Bilgi Ve Kaynak; https://www.motolas.com.tr/kilavuz/